انفاق از منظر قرآن و احادیث

قرآن کریم  «إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقاتِ فَنِعِمَّا هِی وَ إِنْ تُخْفُوها وَ تُؤْتُوهَا الْفُقَراءَ فَهُوَ خَیرٌ لَکمْ وَ یکفِّرُ عَنْکمْ مِنْ سَیئاتِکمْ »، 
«اگر انفاقهای خود را در راه خدا آشکار سازید خوب است و اگر آن را پنهان دارید و به فقرا بدهید به سود شما است و از گناهانتانمی‏بخشد ». بقره / آیه ۲۷۱
پیامبرصلی الله علیه وآله : وَاللَّهُ یُحِبُّ إغاثَهَ اللَّهفانِ خداوند کمک به اندوهگین و یاری خواه را دوست دارد الکافی ، ج ۴ ،ص ۲۷ .
پیامبرصلی الله علیه وآله : مَن عالَ یَتیماً حَتّی یَستَغنِیَ أوجَبَ اللَّهُ لَهُ بِذلکَ الجَنَّهَ هر کس یتیمی را سرپرستی کند تا بی‏نیاز شود ، خداوند ، در برابر ، بهشت را بر او واجب می‏کند بحار الأنوار ، ج ۴۲ ،ص ۲۴۸ .
امام علی‏ علیه السلام : کَما تُعینُ تُعانُ آن گونه که یاری می‏کنی ، یاری می‏شوی غررالحکم و دررالکلم ، ح ۷۲۰۹ .
امام صادق‏ علیه السلام : اَیُّما مُؤمِنٍ نَفَّسَ عَن مُؤمِنٍ کُربَهً ، نَفَّسَ اللَّهُ عَنهُ سَبعینَ کُربَهً مِن کُرَبِ الدُّنیا و کُرَبِ یَومِ القیامَهِ هر مؤمنی که گرفتاری مؤمنی را بر طرف کند ، خداوند هفتاد گرفتاری دنیا و آخرت را از وی دور می‏سازد مستدرک الوسائل ، ج ۱۲ ، ص ۴۱۳ .
امام علی‏ علیه السلام : إنَّ أحَبَّ المُؤمنِینَ إلَی اللَّهِ مَن أعانَ المُؤمِنَ الفَقیرَ مِنَ الفَقرِ فی دُنیاهُ و مَعاشِهِ محبوب‏ترین مؤمن نزد خداوند ، کسی است که مؤمن فقیری را ، در تنگدستی دنیا و گذران زندگی ، یاری رساند تحف العقول ، ص ۳۷۶ .
امام کاظم ‏علیه السلام : إنَّ لِلّهِ عِباداً فِی الأرضِ یَسعَونَ فی حَوائجِ النّاسِ هُمُ الآمِنونَ یَومَ القِیامَهِ خداوند در زمین بندگانی دارد که برای برآوردن نیازهای مردم می‏کوشند ؛ اینان ایمنی یافتگان روز قیامت‏اند الکافی ، ج ۲ ،ص ۱۹۷ .
امام صادق علیه السلام : یَعیشُ النّاسُ بِاِحْسانِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعْمارِهِمْ وَ یَموتون بِذُنوبِهِمْ اَکْثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِمْ؛ مردم، بیشتر از آن که با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نیکوکارى خود زندگى مى کنند و بیشتر از آن که با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود مى میرند. دعوات الراوندى، ص ۲۹۱، ح ۳۳
امام على علیه السلام : اَلْکَریمُ یَرى مَکارِمَ اَفْعالِهِ دَیْنا عَلَیْهِ یَقْضیهِ، اَللَّئیمُ یَرى سَوالِفَ اِحْسانِهِ دَیْنا لَهُ یَقْتَضیهِ ؛ بزرگوار، نیکوکارى هاى خود را بدهى به گردن خود مى داند که باید بپردازد و فرومایه، احسان هاى گذشته خود را بدهى به گردن دیگران مى داند که باید پس بگیرد. غررالحکم، ح ۲۰۳۱ و ۲۰۳۲
امام صادق (علیه السلام): لا یَتـِمُّ المَعروفُ اِلا بِثَلاثِ خِصـالٍ: تَعجیلِه وَ تقلیلِ کَثیرِه وَ تَرکِ الامتِنانِ بِه؛ احسان و نیکى کامل نباشد،مگر با سه خصلت: شتاب در آن،کم شمردن بسیار آن و منت ننهادن بر آن. تحف العقول،ص۳۲۳
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم : اَلصَّدَقَهُ عَلى‏ وَجهِها و َاصطِناعُ المَعروفِ وَ بِرُّ الوالِدَینِ وَصِلَهُ الرَّحِمِ تُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَهً و َتَزیدُ فِى العُمرِ وَ تَقى مَصارِ عَ السُّوءِ؛ صدقه بجا، نیکوکارى، نیکى به پدر و مادر و صله رحم، بدبختى را به خوش‏بختى تبدیل و عمر را زیاد و از پیشامدهاى بد جلوگیرى مى‏کند. (نهج الفصاحه ص ۵۴۹ ، ح ۱۸۶۹ )
قال الامام علی – علیه السّلام – : صَدَقَهُ السرِ تُکفِّرُ الخَطیئَهِ و صَدَقهُ العَلانیهِ مَثْراهٌ فی المالِ. امام علی – علیه السّلام – فرمود: صدقه پنهانی، لغزشها و گناهان را می پوشاند و صدقه آشکار موجب ازدیاد مال و ثروت می شود. «غررالحکم، ص ۳۹۵، ح ۹۱۴۹»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – : اِنّ لکُلِّ شیٍ مفتاحاً و مفتاحُ الرّزقِ الصَّدَقَهُ.  برای هر چیزی کلیدی وجود دارد و کلید روزی صدقه است. «بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۱۳۴»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : خَیرُ مالِ المَرءِ و ذخائِرُهُ الصَّدَقَهُ.  بهترین مال و اندوخته انسان، صدقه است. «جامع الاحادیث الشیعه، ج ۸، ص ۳۵»
قال الامام علی – علیه السّلام – : الصّدقهُ جُنَّهُ من النّارِ. امام علی – علیه السلام – فرمود: صدقه، سپر آتش جهنم است. «وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۵۸، ح ۱۷»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – : ان اللهَ تبارک و تعالی یقولُ: ما مِنْ شیٍ الاّ و قَدْ وَکلّتُ مَنْ یَقیضُهُ غیری الاّ الصّدقه فاِنّی اتلَقّضُها بیَدی تَلقُّفاً. خداوند تبارک و تعالی می فرماید: هیچ چیزی نیست مگر اینکه من غیر از خودم را برای گرفتن آن مامور کرده ام، به جز صدقه، پس همانا صدقه را من با دست خود می ستانم. «بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۱۳۴»
قال الامام علی – علیه السّلام – : الصّدقَهُ افضلُ القربِ. صدقه برترین چیزی است که موجب تقرب و نزدیکی انسان به خدا می شود. «غررالحکم، ص ۳۹۵، ح ۹۱۲۷»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : کلّ معروفٍ صَدقَهٌ الی غَنِیٍ و فقیرٍ، فتَصَّدقوا و لَوْ بِشِقِّ تَمْرهٍ.  هر کار پسندیده و خیری که در حق انسان فقیر و یا ثروتمند صورت گیرد، صدقه محسوب می گردد، پس در راه خدا صدقه بدهید اگر چه نصف خرما باشد. «بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۱۲۲»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : من الصّدقهِ ان یتعَلَّمَ الرّجُلُ العِلمَ و یعلِّمُهُ النّاسَ.  یکی از مصادیق صدقه، فراگیری دانش و آموختن آن به مردم است. «بحار الانوار، ج ۲، ص ۲۴»
قال الامام علی – علیه السّلام – : خیرُ الصّدَقَهِ اخفاها.  بهترین صدقات، پنهان ترین آنهاست. «غررالحکم، ص ۳۹۵، ح ۹۱۴۵»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : انّ علی کلِّ مسلمٍ فی کلِّ یومٍ صَدَقهٌ. قیلَ: مَنْ یطیقُ ذلک؟ قال – صلی الله علیه و آله – : اِما طَتُکَ الاذی عَنِ الطّریقِ صَدَقَهٌ … . همانا بر عهده هر مسلمانی است که هر روز صدقه بدهد. عرض شد: چه کسی توان این کار را دارد؟ حضرت فرمود: اگر در مسیر و راه آنچه موجب اذیت رهگذران است برداری، خود صدقه است، راه نشان دادن و راهنمائی دیگران صدقه است، عیادت از مریض صدقه است، امر به معروف و نهی از منکر صدقه است و جواب سلام دادن نیز صدقه است. «بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۵۰»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : تصَدَّقُوا و لو بِتَمْرَهٍ فاِنّها تسدُّ مِنَ الجائِعِ و تُطْفِیُ الخَطیئَهَ کَما یطفِیُ الماءُ النّارَ. رسول اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: صدقه دهید اگر چه با یک خرما باشد که از گرسنگی جلوگیری می کند و لغزش را خاموش می سازد، همچنان که آب آتش را خاموش می کند. «محجه البیضا، ج ۲، ص ۱۰۷»
قال الامام علی – علیه السّلام – : بَرَکهُ المالِ فی الصَّدقهِ. امام علی – علیه السّلام – فرمود: برکت مال، در دادن صدقه است. «غررالحکم، ص ۳۹۵، ح ۹۱۴۲»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – : ثلاثهٌ اُقسِمُ باللهِ انّها الحقُّ: ما نَقَصَ مالٌ من صَدَقَهٍ و لا زَکاهٍ … . به خداوند قسم یاد شده که سه امر حقیقت دارد: اول اینکه هیچ مالی با دادن صدقه و اداء زکات کم نخواهد شد … . «بحار الانوار، ج ۷۵، ص ۲۰۹»
قال الامام الباقر – علیه السّلام – : البرّ و الصّدقّهُ ینفیانِ الفَقْرَ و یزیدانِ فی العُمرِ. کار نیک و صدقه، موجب از بین رفتن فقر و زیاد شدن عمر می شوند. «ثواب الاعمال، ص ۱۶۹»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – : ما من رجُلٍ تَصَدَّقَ علی مسکینٍ مستَضعَفٍ و دَعا لَهُ المسکینَ بِشَیٍ تلک الساعَهَ اِلاّ استُجیبَ لَهُ. امام صادق – علیه السّلام – فرمود: هیچ کسی نیست که بر مسکین تهیدستی صدقه دهد و آن شخص مسکین در همان لحظه برای او دعا کند، مگر اینکه خداوند دعایش را در حق صدقه دهنده مستجاب نماید. «جامع الاحادیث الشیعه، ج ۸، ص ۳۵۹»
قال الامام علی – علیه السّلام – : کفِّروا ذُنُوبَکمُ وَ تَحبَّبُوا اِلی ربّکُم بالصّدقَهِ و صِلهِ الرّحم. با صدقه دادن و صله رحم گناهان خود را بپوشانید و با پروردگار خویش دوستی کنید. «غررالحکم، ج ۴، ص ۶۳۵»
قال الامام الرضا – علیه السّلام – : تّصدَّقْ بالشّیِ و اِن قّلَّ کُلَّ شیٍ یرادُ بِهِ اللهُ و اِنْ قَلَّ بَعَد ان تَصَدَّقَ النّیِهُ فیهِ عظیمٌ. صدقه بده اگر چه چیز اندکی باشد، زیرا اگر هر چیز اندکی در راه خدا با نیت صادق و پاک داده شود بزرگ است. «وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۸۷»
قال الامام الصادق – علیه السّلام – : مَلعُونٌ مَلعُونٌ مَنْ وَهَبَ اللهُ لَهُ مالاً فلَمْ یتصّدَّقْ منهُ بِشَیٍ. ملعون است، معلون است (و از رحمت خدا به دور خواهد بود) کسی که خداوند مالی را به او بخشیده و آن شخص از مالش چیزی را صدقه نمی دهد. «بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۱۳۳»
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – :  مَنْ مَشی بِصَدَقَهٍ الی محتاجٍ کانَ لَهُ کأجِرِ صاحبِها من غیرِ ان ینقُصَ من اجرِهِ شیٌ کسی که صدقه دیگری را به دست انسان نیازمند برساند، همان اجر و پاداش صدقه دهنده را دارد، بدون اینکه از اجر صدقه دهنده چیزی کم شود. «امالی شیخ صدوق، ص ۳۵۱»
لإمامُ علیٌّ علیه السلام :  الصَّدَقهُ جُنَّهٌ عَظیمَهٌ و حِجابٌ لِلمُؤمِنِ مِن النارِ، و وِقایَهٌ للکافِرِ مِن تَلَفِ المالِ و یُعَجِّلُ لَهُ الخَلَفَ و یَدفَعُ السُّقمَ عن بَدَنِهِ ، و ما لَهُ فی الآخِرَهِ مِن نَصیبٍ 
صدقه مؤمن سپرى بزرگ و حجابى است براى او در برابر آتش ، و صدقه کافر، دارایى او را از تلف شدن حفظ مى کند و عوض آن در همین دنیا به او داده مى شود و بیمارى ها را از جسم وى دور مى گرداند ، اما در آخرت نصیبى ندارد . میزان الحکمه ج ۶

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله :  تَصَدَّقُوا مِن غَیرِ مَخِیلَهٍ؛ فإنَّ المَخِیلَهَ تُبطِلُ الأجرَ 
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : بى چشمداشت، صدقه بدهید؛ زیرا که چشمداشت اجر را از بین مى برد.
میزان الحکمه ج ۶

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :  لَو جَرى ثَوابُ المَعروفِ على ثَمانینَ کَفّا لاَُجِرُوا کُلُّهُم، مِن غَیرِ أن یَنقُصَ مِن صاحِبِهِ مِن أجرِهِ شیئا .
اگر صدقه هشتاد دست بگردد ، همه آنها اجر دارند، بى آن که از اجر صاحب صدقه چیزى کاسته شود .
میزان الحکمه ج ۶

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :  لا تَتَصَدَّقْ على أعیُنِ الناسِ لِیُزَکُّوکَ؛ فإنّکَ إن فَعَلتَ ذلکَ فَقَدِ استَوفَیتَ أجرَکَ، و لکنْ إذا أعطَیتَ بِیَمِینِکَ فلا تُطلِعْ علَیها شِمالَکَ؛ فإنَّ الذی تَتَصَدَّقُ لَهُ سِرّا یَجزِیکَ عَلانِیَهً .
 جلو چشم مردم صدقه نده تا تو را ستایش کنند ؛ زیرا اگر چنین کنى هر آینه پاداش خود را گرفته اى ؛ بلکه اگر با دست راستت صدقه دادى دست چپت خبردار نشود ؛ زیرا آن کسى که به خاطر او پنهانى صدقه مى دهى ، پاداش تو را آشکارا خواهد داد .
میزان الحکمه ج ۶

الإمامُ علیٌّ علیه السلام : 
ما أکَلتَهُ راحَ، و ما أطعَمتَهُ فاحَ .
آنچه بخورى ، برود و آنچه بخورانى فراوان و پر برکت شود .
میزان الحکمه ج ۶

امام صادق علیه السلام :  مَن أطعَمَ مُسلِما حتّى یُشبِعَهُ لَم یَدْرِ أحَدٌ مِن خَلقِ اللّه ِ ما لَهُ من الأجرِ فی الآخِرَهِ، لا مَلَکٌ مُقَرَّبٌ و لا نَبِیٌّ مُرسَلٌ إلاّ اللّه ُ ربُّ العالَمینَ ··· ثُمّ تَلا قولَ اللّه ِ تعالى : «أَو إِطعامٌ فی یَومٍ ذِی مَسْغَبَهٍ» .
 هرکه مسلمانى را غذا دهد تا سیر شود ، از پاداش آخرت او جز خدا، پروردگار جهانیان، هیچ کس ، حتى فرشته مقرّب و پیامبر مرسل ، خبر ندارد ··· سپس این سخن خداوند متعال را تلاوت کرد : «یا اطعام کردن در روز گرسنگى» .
میزان الحکمه ج ۶

بازدیدها: 768